Thị trường sầu riêng trở nên sôi động hơn bao giờ hết khi Việt Nam xuất khẩu sầu riêng sang các thị trường lớn của thế giới như Trung Quốc, Thái Lan,... Trong bài viết sau, hãy cùng Baconco tìm hiểu về thị trường sầu riêng Việt Nam và cơ hội, thách thức mà loại “trái cây vua” cần vượt qua để mở rộng thị trường hơn nữa.
Tổng quan thị trường sầu riêng Việt Nam
Thị trường sầu riêng Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những quốc gia sản xuất hàng đầu thế giới. Theo ước tính, tổng diện tích canh tác sầu riêng năm 2024 đạt khoảng 150.000 ha, sản lượng dự kiến là 1,5 triệu tấn. Các vùng trồng sầu riêng tập trung ở khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.
Thị trường tiêu thụ nội địa của sầu riêng khá lớn. Tuy nhiên, xuất khẩu mới chính là động lực thúc đẩy sự tăng trưởng vượt bậc của ngành trồng và chế biến sầu riêng Việt Nam. Theo Bộ NN-PTNT, sầu riêng Việt Nam đang xuất khẩu sang 22 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ tháng 7/2022, Việt Nam chính thức xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc, đạt kim ngạch 190 triệu USD. Con số trên liên tục tăng cao qua các năm và được các chuyên gia dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ do nhu cầu tiêu thụ sầu riêng tăng cao của thị trường tỷ dân.
Sầu riêng được bày bán phổ biến mỗi khi đến vụ thu hoạch
Cơ hội và thách thức của sầu riêng Việt Nam trên thị trường quốc tế
Thị trường quốc tế mở ra những cơ hội phát triển lớn cho ngành sầu riêng Việt Nam, nhưng đồng thời cũng tồn tại không ít thách thức:
Sầu riêng là loại trái cây được ưa chuộng ở nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Trung Quốc - thị trường nhập khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới. Từ 2022 đến nay, nhu cầu tiêu thụ sầu riêng toàn cầu tăng mạnh do nhu cầu mua trái sầu riêng của người tiêu dùng Trung Quốc. Theo dự báo, nhu cầu của thị trường này sẽ tiếp tục tăng lên.
Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại với các đối tác quan trọng, trong đó có các thị trường tiềm năng cho sầu riêng như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc,... Các thỏa thuận trên đã giúp giảm thiểu hàng rào thuế quan, tạo điều kiện thuận lợi cho sầu riêng Việt Nam mở rộng cơ hội kinh doanh sầu riêng trong thương trường quốc tế.
Việt Nam có khí hậu, thổ nhưỡng thuận lợi cho việc trồng sầu riêng chính vụ và trái vụ. Bên cạnh đó, nguồn lao động dồi dào và chi phí sản xuất cạnh tranh cũng là lợi thế giúp sầu riêng Việt Nam có thể cạnh tranh về giá cả trên thị trường quốc tế.
Việt Nam có khí hậu, thổ nhưỡng thuận lợi cho việc trồng sầu riêng
Các thị trường phát triển như EU, Nhật Bản, Mỹ,... đều đặt ra tiêu chuẩn rất cao về chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Việc đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn này là một thách thức lớn đối với ngành sầu riêng Việt Nam nói riêng và nông sản Việt Nam nói chung.
Hiện nay, sầu riêng Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc. Việc quá phụ thuộc vào thị trường này khiến ngành sầu riêng Việt Nam dễ bị tác động khi có sự thay đổi về chính sách và giá, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người nông dân và doanh nghiệp. Ngoài ra, Trung Quốc đang đầu tư tự sản xuất sầu riêng. Khi Trung Quốc có thể sản xuất sầu riêng, Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn để cạnh tranh tại thị trường này.
Malaysia và Thái Lan là những quốc gia xuất khẩu sầu riêng lâu năm có thương hiệu mạnh. Để cạnh tranh với các đối thủ này, sầu riêng Việt Nam cần có chiến lược phát triển bền vững nhằm nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường tiềm năng.
Chuỗi hệ thống logistics và bảo quản sau thu hoạch của Việt Nam còn nhiều hạn chế. Việc vận chuyển dài ngày, thiếu kho lạnh đạt chuẩn, kỹ thuật bảo quản chưa tốt khiến sầu riêng dễ bị dập nát, hư hỏng, giảm chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.
Chuỗi hệ thống logistics Việt Nam còn nhiều hạn chế
Những thị trường xuất khẩu sầu riêng chủ lực
Sầu riêng Việt Nam đã và đang chinh phục thành công 22 quốc gia và vùng lãnh thổ. Dưới đây là những thị trường xuất khẩu sầu riêng mũi nhọn của Việt Nam:
Trung Quốc là thị trường nhập khẩu sầu riêng lớn nhất của Việt Nam. Theo Hiệp hội rau quả Việt Nam, trong nửa đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc đạt 1,22 tỷ USD, chiếm 92,4% tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam.
Sầu riêng Việt Nam được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon, chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh và khả năng sản xuất sầu riêng trái vụ. Bên cạnh đó, lợi thế về đường vận chuyển ngắn cũng góp phần thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng đặt ra yêu cầu cao về truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch thực vật và chất lượng sản phẩm.
Thái Lan là quốc gia nhập khẩu sầu riêng lớn thứ hai từ Việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm nay, Thái Lan đã chi 47 triệu USD để nhập khẩu sầu riêng từ Việt Nam, tăng 90,5% so với cùng kỳ năm trước. Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT),Thái Lan nhập khẩu sầu riêng đông lạnh từ Việt Nam chủ yếu để tái xuất khẩu sang các thị trường khác và làm nguyên liệu chế biến bánh kẹo.
Bên cạnh hai thị trường chính, Nhật Bản và Campuchia cũng tăng cường nhập khẩu sầu riêng Việt Nam. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sang Nhật Bản đạt gần 2,7 triệu USD và Campuchia đạt gần 1,7 triệu USD, tăng lần lượt gấp 2 lần và 23 lần so với năm ngoái.
Sầu riêng được thu hoạch và vận chuyển khỏi vườn
Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh cho sầu riêng Việt Nam
Để sầu riêng Việt Nam vươn xa hơn trên thị trường quốc tế, việc nâng cao năng lực cạnh tranh là yếu tố then chốt. Dưới đây là một số giải pháp cần tập trung triển khai:
Chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm là yếu tố quyết định để xuất khẩu sầu riêng
Việt Nam sở hữu điều kiện tự nhiên ưu đãi, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế nông nghiệp, trong đó sầu riêng là một ví dụ điển hình. Bên cạnh sầu riêng, nhiều loại nông sản khác của Việt Nam cũng có triển vọng xuất khẩu mạnh mẽ. Để tận dụng tối đa tiềm năng này, cần có sự chung tay góp từ nhiều phía, bao gồm sự hỗ trợ chính sách từ Chính phủ, doanh nghiệp và sự chủ động ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm từ phía người nông dân.
Ngoài Trung Quốc, Mỹ, Czech, Canada đã chi tiền gấp 2 đến 28 lần so với cùng kỳ năm ngoái để mua sầu riêng Việt Nam trong 11 tháng.
Số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Hải quan cho thấy 11 tháng, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đi các thị trường đạt gần 2,2 tỷ USD, tăng gần 5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó sầu riêng tươi đạt 2 tỷ USD, tăng gần 8 lần so với cùng kỳ 2022.
Dẫn đầu top thị trường mua sầu riêng Việt Nam là Trung Quốc với kim ngạch 1,97 tỷ USD, tăng 15 lần so với cùng kỳ năm trước. Kế tiếp là Czech chi 9,7 triệu USD mua sầu riêng Việt, tăng 28 lần - mức tăng trưởng mạnh nhất trong các quốc gia mua loại trái cây này.
Ngoài hai thị trường trên, xuất khẩu sầu riêng sang Pháp, Canada, Mỹ, Papua New Guinea lần lượt tăng 32% đến 8 lần.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho rằng giá sầu riêng tươi Việt Nam tốt hơn so với các quốc gia như Thái Lan, Malaysia và Phillippines trong khi chất lượng ổn định nên được nhiều quốc gia tăng chi tiền để mua.
Với thị trường Trung Quốc, sầu riêng Việt ngày càng có lợi thế được xuất khẩu chính ngạch. Trong chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mới đây, Việt Nam tiếp tục có thêm nhiều ưu đãi khi sắp tới sầu riêng đông lạnh được xuất chính ngạch sang thị trường này. "Nếu sầu riêng Việt Nam được chăm chút về kỹ thuật, hàng sản xuất ra chất lượng cao sẽ không lo mất thị phần tại Trung Quốc", ông nói.
Sầu riêng Việt Nam có nhiều thuận lợi hơn các đối thủ là có quanh năm vì được ưu đãi bởi khi hậu và thổ nhưỡng, trong khi Thái Lan chỉ có theo vụ. Bên cạnh đó, chi phí logistics xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc thấp hơn Thái Lan nên giá thành cạnh tranh.
Ông Nguyên cho rằng, Trung Quốc mất hàng chục năm để thử nghiệm và canh tác thanh long nên để trồng được sầu riêng như Việt Nam, họ phải tốn thời gian dài. Do đó, ông dự báo, trong 10 năm tới, tiêu thụ sầu riêng của Việt Nam vẫn rất tốt.
Ồng khuyên nông dân cần đẩy mạnh canh tác bền vững, tăng cường chất lượng về sản phẩm và giống. Ngoài ra, các nhà vườn cũng cần chú ý đến vấn đề biến đổi khí hậu, không nên trồng sầu riêng ở những vùng bị nhiễm mặn, chất lượng không tốt, cây chết nửa chừng sẽ gây thiệt thòi cho người trồng.
Thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho thấy nếu như năm 2010, cả nước có 92.000 ha sầu riêng, đến nay đã tăng lên 131.000 ha. Tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của cả nước giai đoạn này là 24,5%. Sản lượng sầu riêng năm nay ước khoảng trên 1 triệu tấn, tăng 15,9% so với năm 2022.
(ANTV) - Ngoài Trung Quốc, Mỹ, Czech, Canada đã chi tiền gấp 2 đến 28 lần so với cùng kỳ năm ngoái để mua sầu riêng Việt Nam trong 11 tháng.
Số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Hải quan cho thấy, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đi các thị trường đạt gần 2,2 tỷ USD, tăng gần 5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó sầu riêng tươi đạt 2 tỷ USD, tăng gần 8 lần
Dẫn đầu top thị trường mua sầu riêng Việt Nam là Trung Quốc với kim ngạch 1,97 tỷ USD, tăng 15 lần so với cùng kỳ năm trước. Kế tiếp là Czech chi 9,7 triệu USD mua sầu riêng Việt, tăng 28 lần - mức tăng trưởng mạnh nhất trong các quốc gia mua loại trái cây này.
Ngoài hai thị trường trên, xuất khẩu sầu riêng sang Pháp, Canada, Mỹ, Papua New Guinea lần lượt tăng 32%.
Theo Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho rằng giá sầu riêng tươi Việt Nam tốt hơn so với các quốc gia như Thái Lan, Malaysia và Phillippines trong khi chất lượng ổn định nên được nhiều quốc gia tăng chi tiền để mua, Ông cũng dự báo trong 10 năm tới sức tiêu thụ sầu riêng Việt Nam của các nước vẫn rất tốt và khuyên nông dân cần đẩy mạnh canh tác bền vững, tăng cường chất lượng về sản phẩm và giống. Ngoài ra, các nhà vườn cũng cần chú ý đến vấn đề biến đổi khí hậu, không nên trồng sầu riêng ở những vùng bị nhiễm mặn, chất lượng không tốt.
Các lô đất nghìn tỷ ở Thủ Thiêm sắp đấu giá lại
Uỷ ban nhân dân TP. HCM đã phê duyệt kế hoạch và sẽ đấu giá các lô đất tại Thủ Thiêm với mục tiêu tạo nguồn thu từ đất đai.
Mới đây, ông Huỳnh Văn Thanh - phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. HCM đã thông tin về kế hoạch đấu giá đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP. Thủ Đức trong năm 2024.
Theo ông Thanh, hiện Thành ủy và Uỷ ban nhân dân thành phố đã phê duyệt kế hoạch cho khu vực Thủ Thiêm, TP. HCM dự kiến đưa ra bán đấu giá các lô đất tại đây với nguồn thu ước tính hơn 24.000 tỷ đồng. Đối với các lô đất ngoài Khu đô thị mới Thủ Thiêm, thành phố sẽ từng bước thực hiện bán đấu giá theo đề án “Quản lý đất đai và phương hướng sử dụng đất đai có hiệu quả trên địa bàn thành phố” được sở ban hành từ năm 2021. Do đó, trong năm 2024 và các năm tiếp theo, Thành phố sẽ xây dựng kế hoạch đấu giá cho các khu đất trong khu Thủ Thiêm và các khu vực khác ngoài Thủ Thiêm.
Trong số các lô đất dự kiến đấu giá năm nay tại Thủ Thiêm có 4 lô đất từng được bán đấu giá thành công vào năm 2011. Tại thời điểm đấu giá, Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt (thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh) trúng đấu giá lô 3-12 với mức giá 24.500 tỷ đồng. Công ty TNHH đầu tư phát triển và thương mại Bình Minh trúng đấu giá lô 3-9 khi bỏ mức giá 5.026 tỷ đồng. Công ty cổ phần Sheen Mega trúng đấu giá lô 3-8 với mức giá 4.000 tỷ đồng. Công ty cổ phần Dream Republic trúng đấu giá lô đất 3-5 với giá 3.820 tỷ đồng.
